سجاد فیروزی در روزنامه شرق: رقابت‌های فوتبال در لیگ‌های معتبر اروپایی چند هفته‌ای آغاز شده و تلویزیون ایران از طریق شبکه‌های سه و ورزش، مطابق با فصول اخیر، تعداد زیادی از این بازی‌ها برای پخش زنده در دستور کار قرار داده شده است. تا پیش از این، شایعات درباره پخش غیرقانونی این مسابقات از طریق تلویزیون مطرح ایران بود، ولی مسئول امری است که همیشه موضوعی را تکذیب می کند و عنوان می کند از طرق مختلف، قانونی، رقابت های فوتبال خارجی پخش می شود.
به‌تازگی، اما این فرآیند وارد مسیر دیگری شده و به‌طور مشخص، پخش بازی‌های لیگ برتر انگلیس از طریق تلویزیون با مشکل مواجه است. پخش هفته اول مسابقات لیگ برتر انگلیس در شرایطی در کنداکتور دو شبکه این گنجانده شده بود که در عین ناباوری، آن دیدارها پخش نشد و به جای آن یکی، دو فوتبال از بوندسلیگای آلمان روی آنتن رفت. تنها مدام از طریق شبکه ورزش زیرنویس می‌شد که علاقه‌مندان می‌توانند از پایگاه تلوبیون یکی، دو بازی مهم هفته نخست لیگ برتر انگلیس را تماشا کنند. آن موضوع، این شایعه را قوت بخشید که تلویزیون عامه‌های لیگ برتر انگلیس را به تلویزیون منتقل کرد تا از طریق مخاطبان این پایگاه اینترنتی را افزایش دهد.
با وجود چنین شایعه‌ای، ولی مشخصاً مشکل فراتر از چنین تصوراتی است. در واقع تلویزیون از محل پخش بازی‌های لیگ برتر فوتبال که مخاطبان بسیار زیادی دارند، می‌توانند آگهی‌ها را در زمان پخش فوتبال به میزان قابل توجهی بالا ببرند. با این نگاه، بعید است که بازی‌ها را به پایگاه تلوبیون توجیه منطقی داشته باشید. اتفاق عجیبی است که به‌تازگی چند بازی از لیگ برتر انگلیس در شبکه‌های ورزش روی آنتن می‌رود که کیفیت تصاویر از یک سو، کشیده می‌شود و یک کد چندحرفی که از حرف و عدد دیگری است، مخاطبان را می‌گویند. این در حالی است که بازی‌ها در هفته‌های اخیر با تأخیر روی آنتن می‌روند.
این موارد، شایعه پخش غیرقانونی بازی‌های لیگ برتر انگلیس و احتمالاً چند لیگ دیگر را حق پخش بسیار سنگینی دارد که به شدت بخشیده شده است. برای خریدن حق پخش لیگ برتر انگلیس باید شکی نیست، ولی تلویزیون ایران با پرداخت هزینه‌های را ندارد. شاید برای آن‌ها امکان پرداخت قانونی وجود داشته باشد که پخش این بازی‌ها هم مقدور نباشد. به‌این‌ترتیب، راه دورزدن حق پخش این بازی‌ها در دستور کار قرار گرفته و این موضوع آخر به یک دردسر جدی تبدیل می‌شود.
دریافت فرکانس فید به‌صورت غیرقانونی
برای روشن‌ترشدن بیشتر موضوع باید به سازوکاری که تلویزیون در پیش گرفته رجوع کرد. این سازوکار قانونی نیست و تلویزیون از طریق دورزدن حق پخش قانونی، از بازی‌های فوتبال را روی آنتن می‌برد. شیوه کار به این شکل است که تلویزیون فرکانس فید بازی‌های فوتبال را پیدا می‌کند و آن‌ها را روی خروجی می‌گذارد. برای روشن شدن بیشتر موضوع، کافی است ابتدا داستان فرکانس فید تعریف شود تا بخشی از ابهام موجود باشد.
فرکانس فید مربوط به کانال های خاص است. این کانال‌های تلویزیونی، کانال‌هایی روی ماهواره‌ها هستند که به‌صورت ۲۴ ساعته برنامه‌ها و برنامه‌های آن‌ها محدود به ساعات شبانه روز یا یک هفته یا یک بار است و حتی گاهی فقط برای یک بار است. این کانال‌ها برای پخش یا ارسال برنامه‌های تلویزیونی از شبکه‌های محلی به شبکه‌های خاص – گزارش گزارش شبکه‌های تلویزیونی مختلف به مرکز–، ارتباط بین چند شبکه – ارسال برنامه‌ها و گزارش‌های خبری زنده- و… استفاده می‌شود. در جست‌وجوی بیشتر برای اینکه فرکانس فید به چه صورت عمل می‌کند، توضیح ساده‌ای عنوان شده است.
برای مثال وقتی در استادیوم آزادی فوتبالی در جریان است و شبکه سه می‌خواهد فوتبال را پخش کند، یکی از روش‌ها استفاده از کانال Feed است. به‌این‌صورت که تصاویری از طریق دیشی سیار در استادیوم به یک فرکانس در ماهواره‌هایی که دارای کانال FEED هستند، ارسال و سپس از طریق صداوسیما دریافت و روی شبکه سه رله می‌شود. نکته قابل توجه اینکه این فرکانس ها در بیشتر ماهواره ها دارند. برای مسابقات فوتبال هم این فرکانس‌ها دقایقی قبل از بازی فعال می‌شوند و بعد از اتمام بازی حذف می‌شوند.
با توجه به آنچه گفته شد، شاید راحت‌تر بتوان درباره کار تلویزیون برای پخش بازی‌ها نظر داد؛ به این صورت که آن‌ها فرکانس فید را پیدا می‌کنند و بدون دردسر آن را روی خروجی می‌گذارند. یکی از افرادی که پیش‌تر خود را در چنین نقشی دارد و نمی‌خواهد نامش فاش شود، در این مورد به «شرق» می‌گوید: «تلویزیون به چند نصاب که با آن‌ها همکاری می‌کند، پولی می‌دهد و همان فرکانس فید فوتبال‌ها را پیدا کرده و به تلویزیون می‌دهند. می‌دهند. غالب این فرکانس فیدها بدون لوگو است و مشکلی برای تلویزیون در جهت پخش آن‌ها وجود ندارد».
این مورد، اما به‌تازگی با مشکل مواجه می‌شود، زیرا دسترسی به فرکانس فیدهای مرسوم محدود شده و فقط فرانک فیدهای کددار در دسترس است. به همین دلیل است که در یکی، دو بازی تکراری در بازی‌های لیگ برتر انگلیس که از طریق تلویزیون پخش می‌شود، کدهای معمولاً روی تصاویر به نمایش درمی‌آید. ظاهرا را در تلاش هستند تا این موضوع برای هفته‌های آتی از بین ببرند تا دوباره به فرکانس فیدهایی دسترسی داشته باشند که بازی‌ها را لوگو پخش کنند.
شخصی که این اطلاعات را در اختیار «شرق» گذاشته درباره دستمزد نصاب‌ها برای پیداکردن فرکانس فید هم می‌گوید: «هزینه‌ای که تلویزیون برای این افراد می‌کند ماهی ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان است که معمولاً بین دو تا سه نفر تقسیم می‌شود. اما این رقم نیست، چون دائماً آن‌ها با مشکل مواجه می‌شوند و دسترسی‌شان به فیدفرکانس‌های بدون لوگو محدود شده است». آیا تلویزیون به‌تازگی چنین کاری می‌کند یا قبلاً هم چنین رویه‌ای وجود دارد، پاسخ مشخصی دارد: «تلویزیون قبلاً هم از این طریق بازی‌ها را پخش می‌کند».
این موضوع به طور خاص در این هفته‌ها درباره پخش بازی‌های لیگ برتر روشن است، اما اینکه چنین حربه‌های همیشگی و تلویزیون درباره فوتبال‌های خارجی هم چنین کاری می‌کند یا همیشه همین‌طور بوده است، موضوعی است که باید بیشتر توضیح داد. هر چند بعید است چنین مواردی از سوی آن‌ها قابل تشخیص باشد.
